تغیر مسیر یافته از - مفردات نهج البلاغه
زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

مفردات نهج البلاغه (کتاب)






مفردات نهج البلاغه تالیف سید علی اکبر قرشی دربردارنده‌ی واژگان مهم نهج البلاغه است که از مجموعه خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها با هدف آشنایی مخاطب با معارف نهج البلاغه گردآوری شده است.


۱ - مقدمه



کتاب نهج البلاغه مجموعه‌ای است از خطبه‌ها و نامه‌ها و کلمات حکمت آمیز حضرت علی (علیه‌السلام) که توسط ابوالحسن محمد بن حسین بن موسی، معروف به «سید رضی» تالیف و جمع آوری شده است؛ که شامل ۲۴۱ خطبه و ۷۹ نامه و ۴۸۰ حکمت است و در یک مجموعه که نام آن را نهج البلاغه گزارده است، گردآوری شده است.
او بخش‌هایی از بیانات آن حضرت (علیه‌السلام) که در نظرش در اوج فصاحت و بلاغت بوده را نقل کرده است چنان‌که در باب خطبه‌ها می‌گوید: «باب المختار من خطب امیرالمؤمنین (علیه‌السلام).»

۲ - معرفی کتاب



مفردات نهج البلاغه نام اثری است که توسط سید علی اکبر قرشی تالیف و جمع آوری شده است؛ او با حذف واژگان پرتکرار و مشتقات آن، در خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها، حدود دو هزار و چهار صد و بیست و دو (۲۴۲۲) کلمه را بررسی نموده است که همۀ آن‌ها در این کتاب معنا و بررسی شده و شواهد و مصادیقی از سخنان امام (صلوات‌اللّه‌علیه) برای آن‌ها، نقل گردیده است.

۳ - علت تالیف و نامگذاری



به گفته‌ی مؤلف از آن‌جا که مطالعۀ این کتاب، ضمن آن‌که سبب آشنایی با معارف ژرف نهج البلاغه، می‌شود؛ به دلیل این‌که گردآورنده موفق نشده است تمام کلمات و واژگان نهج البلاغه را به تفصیل بیان نماید، نام این کتاب را «مفردات نهج البلاغه» نامیده است، تا اغراقی نسبت به تبیین محتوای نهج البلاغه نکرده باشد.

۴ - شیوه‌ نگارش



مؤلف معتقد است در این کتاب تلاش شده است ماده ثلاثی مجرّد کلمه‌ای را در نظر گرفته و به شیوه حروف الفبا مانند: «الف، باء» مثل کتاب‌های لغت تدوین نماید تا مخاطب بتواند آن لغت را پیدا نموده و سپس آن کلمه را با مشتقاتش، به صورت ترجمه شده و همراه با بیان شواهدی از نهج البلاغه، مشاهده نماید.
به عنوان نمونه اگر در پیدا کردن واژه‌ی «شقشقیه» مراجعه نماید به کلمۀ «شقشق» ـ که استثناء رباعی است ـ خواهد دید که معنای این واژه و جریان خطبۀ شقشقیه در ذیل آن آمده است.
همچنین مؤلف در شمارش خطبه‌ها و نامه‌ها و کلمات حکمت‌آمیز و در تعیین صفحات نهج البلاغه، از نسخۀ گردآوری شده توسط «صبحی صالح» استفاده نموده است به گفته‌ی مؤلف این نسخه در حال حاضر صحیح‌ترین نسخه از لحاظ اعراب و شمارش است.
در پایان مؤلف ضمن حمد و ستایش الهی تاریخ پایان نگارش کتاب را در دو جلد به تاریخ ۲۷ رمضان سال ۱۴۱۶ق، ثبت نموده است.

۵ - وضعیت نشر



این اثر در دو جلد به زبان فارسی به تاریخ ۱۳۷۷ش، در تهران توسط انتشارات مرکز فرهنگی نشر قبله و با تصحیح محمدحسین بکایی که جلد اول آن ۵۷۱ و جلد دوم آن ۶۰۸ صفحه می‌باشد، به چاپ رسیده است.

۶ - پانویس


 
۱. قرشی، سید علی اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۱.    
۲. قرشی، سید علی اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۱۷.    


۷ - منبع


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ص۱ و ۱۷-۱۸.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.